Sinds 2011 hebben de buurdorpen Nuis en Niebert een gezamenlijke dorpsvlag en een dorpswapen. Hieronder een beschrijving van de totstandkoming hiervan door ir. Anders Daae.
Beide dorpen Nuis en Niebert liggen ten Oosten van het dorp Marum op een zandrug ten zuiden van een waterrijk veengebied waar destijds eb en vloed hun invloed deden gelden.
Rijke boeren geslachten speelden daar reeds in de 16e eeuw een belangrijke rol. Het register van ‘grastallen’ van 1540 wordt het aantal landeigenaren vermeld: Niebert telde 20 en Nuis 16 landeigenaren.
Om de belangen veilig te stellen knoopten vele families banden aan of bevochten elkaar alles wegens de inkomsten o.m. uit de verveningen, of visserijopbrengsten.
Steenhuizen
Op de percelen van de zogenaamde ‘opstrekkende heerden’ verschenen door de tijd boerderijen met een versterkt karakter: de zogenaamde ‘steenhuizen’. Deze huizen hadden aanvankelijk behalve dikke muren een verdieping die als woning diende. Een trap buitenom diende voor toegang. Zo bestaat er in Niebert nog steeds een steenhuis, Iwema-steenhuis genaamd. De familie Iwema was toonaangevend na de macht overgenomen te hebben van de familie Ybbema. In Nuis traden reeds in de 15e eeuw de families Fossema, Harkema en Heringe op de voorgrond die daar hun ‘heerden’ hadden.
Deze ‘heerden’ werden later aangekocht door de familie Coenders, die in 1830 het huidige landgoed Coendersborg stichtte.
Primaire symboliek
De keuzen van de primaire symboliek voor het wapen en de vlag van beide dorpen waren de zandrug, het water aan weerszijde en de steenhuizen voor de hand liggend: een veld van azuur met een versmalde golvende balk van goud en een gekanteeld schildhoofd van keel.
Secundaire symboliek
Voor de secundaire symboliek als toevoegingen lagen de kaarten wat gecompliceerder op tafel.
Daar in de middeleeuwen het Dokkumer Augustijner klooster hier grote belangen had, stichtte de Abdij het Cusemer Klooster. Het wapen van de familie Iwema getuigt daarvan: in de rechter schildhelft zijn de maan en de sterren afgebeeld en het symbool, het doorboorde hart, van de Augustijner Orde. Het wapen van de familie Fossema daarentegen is van een ander allooi: Drie negerkoppen en een dito helmteken benevens een balk met drie vissen (evenals de familie Clant). Het geestelijk aspect ontbreek hier, doch de handel en welstand manifesteert zich: handel (met de V.O.C. en negerbedienden) en de visserijopbrengsten.
Mijn keuze was snel gemaakt voor de secundaire symbolen. De geestelijke oudste symbolen pasten het beste in het wapen en de vlag, de seculiere symbolen beduidend minder, tevens zijn de geestelijke symbolen zowel voor Nuis als Niebert van toepassing.
Dat de geesten van de Iwema’s en de Fossema’s echter nog steeds in beiden dorpen rondwaren blijkt uit het feit dat beide dorpen zich apart wilden manifesteren in wapen en vlag in plaats zich te verenigen onder de geestelijke symboliek uit de middeleeuwen.
Dit noopte tot een geheel ander concept voor wapen en vlag voor beide dorpen.
Wapen
Dit wapen wordt als volgt omschreven:
Golvend gedeeld, 1 van azuur, een hart, overtopt met een kroon, de fleurons versierd met parels, doorboord met twee gekruiste pijlen met de punt naar onderen, alles van goud. 2. van goud beladen met drie onder elkaar schuin geplaatste vissen.
Vlag
De vlag wordt omschreven als volgt:
Golvend gedeeld met twee even lange verticale banen van blauw en geel, de blauwe baan is beladen , met een hart, overtopt met een kroon, de fleurons versierd met parels, doorboord met twee gekruiste pijlen met de punt naar onderen, de gele baan is beladen met drie onder elkaar schuin geplaatste vissen.
Eelde,
Ir A. Daae